یکی از مراحل پایانی قبل از پخت در روند تولید کاشی، اعمال چاپ روی سطح بیرونی کاشی می باشد که موجب زیبایی نمای کاشی و سرامیک می شود. کاشی بعد از پخت با رنگ ثابت در اختیار مشتریان قرار می گیرد.
از انواع روش های چاپ روی کاشی می توان به روش چاپ فلت، روتوکالر و روش دیجیتال که نسل نوین چاپ است، اشاره کرد. برای چاپ نقش و نگار روی کاشی و سرامیک از چسب چاپ استفاده میشود.
بررسی روش های چاپ
*روش فلت
در این روش قدیمی ، رنگ به روی شابلون ریخته شده و تیغه ای رنگ را روی کاشی پخش می کند. بدلیل کیفیت و شفافیت پایین، این روش منسوخ شده است.
*روش روتوکالر
امروزه در صنعت تولید کاشی، استفاده از روش دکوراسیون رولری، به ویژه روتوکالر بسیار رایج شده است. در این روش چاپ، خمیر چاپ که حاوی رنگدانه سرامیکی است به وسیله غلتکی که طرح مورد نظر روی آن با استفاده از سیستم لیزر حکاکی شده بر سطح کاشی نشانده می شود. بسته به عمق و نوع حکاکی غلتک یا سیلندر، شدت رنگ ایجاد شده روی کاشی می تواند متفاوت باشد. در این روش، طرح کاشی به وسیله لیزر روی سیلندرهای استوانه ای حک می شود و سپس به وسیله تماس سیلندر روی سطح کاشی چاپ می شود.
*روش دیجیتال
مبنای کار این روش تقریبا مانند پرینترهای معمولی است و این نوع چاپگرها بدون هیچ تماسی با سطح کاشی، طرح را چاپ می کنند. برای انجام چاپ دیجیتال باید شناختی هرچند اولیه از اصول رنگ ها داشت. اما در تمامی این موارد ایده اولیه همان تکثیر و ترکیب رنگ است.
*روش UV
یکی از روش های چاپ روی کاشی و سرامیک روش چاپ UV یا استفاده از اشعه فرابنفش است. استفاده از روش چاپ یو وی روی کاشی موجب کاهش محدودیت ابعاد چاپ می شود به طوری که امکان چاپ روی سطوح بیشتر از یک متر مربع بدون محدودیت و به صورت چاپ یک تکه میسر می شود. یکی از ویژگی های چاپ روی سطوح گوناگون بخصوص کاشی به روش UV برجسته بودن طرح می باشد که زیبایی خاصی به طرح چاپ شده می دهد. همچنین چاپ به این روش مخصوص فضای درون ساختمان می باشد و طرح چاپ شده نباید در معرض نور مستقیم آفتاب قرار بگیرد. با این حال برای افزایش طول عمر طرح چاپ شده روی کاشی از پوشش دادن مواد خاص و براق کننده روی کاشی پس از چاپ استفاده می شود.
*روش کوره ای
از ویژگی های این نوع رنگ ها می توان به براق و پر رنگ بودن و همچنین امکان چاپ طیف وسیعی از رنگ ها اشاره کرد، اما لازم به ذکر است که در روش کوره ای نمی شود از رنگ های بی کیفیت و ارزان قیمت استفاده کرد زیرا رنگ هایی مانند قرمز و سبز چاپ نمی شوند. این نوع چاپ برای کاشی های به کار رفته در فضای باز استفاده می شوند. به دلیل اینکه در کاشی و سرامیک فضای باز بخشی از مراحل چاپ مثل جایگذاری یا دکور کردن طرح چاپ شده روی کاشی خام به صورت دستی صورت می گیرد، نیازمند هنر استادکاران با دقت، متبحر و با تجربه بوده و کار ساده ای نیست. از ویژگی های خاص این چاپ کاشی می توان به ضد خش بودن آن اشاره کرد. ضد خش بودن کاشی کوره ای به این دلیل است که لعاب موجود روی کاشی در دمای 780 تا 800 درجه سانتیگراد به آرامی شروع به ذوب شدن می کند و طرح چاپ شده جذب لعاب کاشی شده و پس از سرد شدن بخشی از لعاب کاشی می شود. لازم به ذکر است که چاپ روی کاشی و سرامیک به روش کوره ای به دلیل هزینه بالا و عدم براقیت و درخشانی طرح چاپ شده به هیچ وجه مناسب برای فضاهای معمولی داخل ساختمان بعنوان کاشی تزیینی نمی باشد و صرفا به دلیل قابلیت شستشو، مقاومت در برابر رطوبت، گرما، سرما، نور مستقیم آفتاب و باران اسیدی استفاده می شوند، مگر اینکه در فضاهای داخلی مانند استخرهای سرپوشیده,حمام و .... که در معرض رطوبت هستند مورد استفاده قرار بگیرند.
*روش سابلیمیشن
چاپ به روش سابلیمیشن از جمله متد های متداول چاپ روی کاشی برای فضای درونی ساختمان است. روش سابلیمیشن بدون هیچ محدودیت رنگ صورت می گیرد و بسیار براق تر از دیگر روش های چاپ می باشد. با استفاده از این روش می توان طرح یا عکس دلخواه خود را به صورت چیدمان پازلی و تابلو کاشی پازلی سفارش داد. از معایب این روش می توان به غیر قابل شستشو بودن به طور مداوم و خش پذیر بودن چاپ اشاره کرد. همچنین در این روش بهتر است که کاشی های چاپ شده در مقابل نور مستقیم آفتاب قرار نگیرند و فقط در فضای داخل ساختمان استفاده شوند در غیر اینصورت، به مرور زمان نور مستقیم آفتاب سبب کم رنگ شدن یا پاک شدن طرح چاپ شده، می شود.